Podejmujemy działania kontrolne po serii kontrowersyjnych wyroków na korzyść spółdzielni w sporach o opłaty za ogrzewanie.
Sygnałem jest sprawa zuchwałego usunięcia z akt postępowania apelacyjnego [tutaj opis wydarzeń] kluczowego dla sposobu rozstrzygnięcia apelacji dokumentu stwierdzającego niezgodność z prawem regulaminu rozliczeń kosztów c.o., sporządzonego przez biegłego.
Kilka lat temu członek jednej ze spółdzielni kierował do prezesa sądu pytanie o męża białostockiej sędzi SO, pracującego w lokalnym związku rewizyjnym zrzeszającym prezesów SM. Ówczesny prezes sądu odpisał m.in. że nie zna miejsca zatrudnienia męża sędzi, ale jednocześnie wyjaśniał: "że mąż sędzi nie był stroną ani pełnomocnikiem pozwanej spółdzielni".
Szukając przyczyny wydawania kontrowersyjnych wyroków oraz chcąc wyjaśnić jak orzekała sędzia w sprawach, w których stroną były lokalne i regionalne spółdzielnie, zwróciliśmy się do prezesa Sądu Okręgowego w Białystoku o wykaz postępowań uwzględniający wskazanie stron, przedmiotu postępowania oraz wyniku sporu z podaniem sentencji orzeczenia. Do badania wzięliśmy okres od września 2012 r. - czyli od czasu pojawienia się tej osoby w rejestrach KRS.
Zgodnie z art. 107 prawa o ustroju sądów powszechnych sędzia odpowiada dyscyplinarnie w przypadku oczywistego i rażącego naruszenia prawa materialnego, tj. jest wydania wyroku sprzecznie z przepisami mającymi zastosowanie w danej sprawie. Dodatkową przesłanką do analizowania listy spraw jest podejrzenie, że sędzia mogła podlegać wyłączeniu.
Brzmienie art. 107 w 2012 roku:
Art. 107 [Przewinienia dyscyplinarne]
§ 1. Sędzia odpowiada dyscyplinarnie za przewinienia służbowe (dyscyplinarne), w tym za:
1) oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawa;
2) działania lub zaniechania mogące uniemożliwić lub istotnie utrudnić funkcjonowanie organu wymiaru sprawiedliwości;
3) działania kwestionujące istnienie stosunku służbowego sędziego, skuteczność powołania sędziego, lub umocowanie konstytucyjnego organu Rzeczypospolitej Polskiej;
4) działalność publiczną nie dającą się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów;
§ 2. Sędzia odpowiada dyscyplinarnie także za swoje postępowanie przed objęciem stanowiska, jeżeli przez nie uchybił obowiązkowi piastowanego wówczas urzędu państwowego lub okazał się niegodnym urzędu sędziego.
Czekamy na dane od prezesa SO w Białymstoku. Pozyskanie informacji leży w interesie społecznym. Sąd musi być instytucją zaufania publicznego a obywatel idący do sądu musi czuć się bezpieczny. Nieprzekraczalną granicą orzekania muszą być wyłącznie obowiązujące ustawy. Umyślne wielokrotne orzekanie sprzecznie z prawem materialnym i procesowym nie może być akceptowane i interpretowane jako prywatne prawo sędziego wynikające z przysługującego immunitetu. Tolerowanie całkowitej uznaniowości w wyrokach i niestosowania się do przepisów podważa zaufanie obywateli do sądu, prowadzi do anarchii orzeczniczej i niepotrzebnego obciążania aparatu sądowego dodatkowymi postępowaniami: apelacjami, kasacjami, wznowieniami, postępowaniami o stwierdzenie niezgodności z prawem.
Aktualnym spektakularnym przykładem naruszania art. 107 w białostockim sądzie jest wydawanie całkowicie sprzecznych wyroków w takich samych przedmiotowo sprawach.
