Spółdzielnia Słoneczny Stok, osiedle Leśna Dolina, blok Boboli 73:
Sezon grzewczy 2011-2012: mieszkanie 43,5 m2 - naliczony podzielnikowy koszt ogrzewania 11.893,13 zł - w tym dopłata 8.256,56 zł
Sezon grzewczy 2012-2013: lokal użytkowy 28,1 m2 - naliczony podzielnikowy koszt ogrzewania 11.661,64 zł - w tym dopłata 9.000,86 zł
Gigantyczne dopłaty za ogrzewanie w białostockich spółdzielniach należy rozpatrywać jako poważny problem społeczny, wywołujący konflikty i niejednokrotnie degradujący ekonomicznie ofiary kominów dopłatowych.
W obliczu powtarzających się ekstremalnie wysokich dopłat za ogrzewanie spółdzielczych lokali, apeluję do białostockiego Sądu Okręgowego o wnikliwą analizę spraw i orzeczenia pozostające w zgodzie z art. 45a ustawy prawo energetyczne, art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i art. 58 kodeksu cywilnego. Zwracam też uwagę sądu na rozporządzenie ministra infrastruktury z 2002 r. zobowiązujące zarządców budynków wielolokalowych do przestrzegania wymogu minimalnej temperatury w budynku.
(więcej informacji o problemie kominowych dopłat oraz rozporządzeniu >>)
Normy prawne
Granicą orzekania w procesach o zapłatę za c.o. musi być m.in. art. 45a ust. 4 upe mówiący:
Koszty zakupu, o których mowa w ust. 2, są rozliczane w opłatach pobieranych od osób, o których mowa w ust. 2. Wysokość opłat powinna być ustalana w taki sposób, aby zapewniała wyłącznie pokrycie ponoszonych przez odbiorcę kosztów zakupu paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła.
ust. 9.: Właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego dokonuje wyboru metody rozliczania całkowitych kosztów zakupu ciepła na poszczególne lokale mieszkalne i użytkowe w tym budynku, tak aby wybrana metoda, uwzględniając współczynniki wyrównawcze zużycia ciepła na ogrzewanie, wynikające z położenia lokalu w bryle budynku przy jednoczesnym zachowaniu prawidłowych warunków eksploatacji budynku określonych w odrębnych przepisach, stymulowała energooszczędne zachowania oraz zapewniała ustalanie opłat, o których mowa w ust. 4, w sposób odpowiadający zużyciu ciepła na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej.
Ważną zasadę wyrażającą sposób naliczania opłat zawiera też art. 4 ust. 1 usm:
....członkowie uczestniczą w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale....
Generalną normą obligującą m.in. do oceny zgodności z prawem regulaminów rozliczeń kosztów c.o. jest art. 58 kc § 2:
Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
A więc tworzenie lub utrzymywanie regulaminów rozliczeń c.o., które powodują pokrzywdzenie i wyrządzenie szkody poprzez nieadekwatny do rzeczywistego zużycia podział kosztów ogrzewania narusza przepis i czyni taki regulamin nieważnym.
Innym znaczącym artykułem jest art. 5 kodeksu cywilnego:
Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
Z powyższego wynika, że nie mogą mieć aprobaty sądu zachowania skutkujące prowokowaniem procesów sądowych o zapłatę wskutek utrzymywania regulaminów rozliczeń pozostających w kolizji z przepisami.
Odpowiedzialność społeczna sądu i prokuratury
W praworządnym państwie organy wymiaru sprawiedliwości winny reagować w przypadkach zachowań sprzecznych z art. 58 kodeksu cywilnego, prowadzących do łamania art. 45a upe oraz art. 4 usm.
Do sądu najprawdopodobniej trafią sprawy o gigantyczne dopłaty w SM Słoneczny Stok, będące skutkiem tzw. "ucieczki" od ogrzewania opomiarowanymi kaloryferami i błędnego podziału kosztów pomiędzy lokalami wskutek narzucania wadliwej proporcji 50:50 (zbyt duży udział podzielników w rozliczeniu w sytuacji, gdy nie są one urządzeniami pomiarowymi).
Jako szokujący przykład warto przywołać sprawę pana Franciszka: W sezonie grzewczym 2011-2012 w nieruchomości Boboli 73 p. Franciszkowi za mieszkanie 43,5 m2 według systemu spółdzielni naliczono za ogrzewanie 11.893,13 zł, w tym dopłatę 8.256,56 zł. Nieruchomość ma 1887 m2. Całościowy koszt ogrzewania wyniósł 57.935,77 zł w tym 50% rozliczane podzielnikami stanowiło kwotę 28.967,88 zł do podzielenia na cały budynek (44 mieszkania i 2 lokale użytkowe). Zgodnie z regulaminem spółdzielni pan Franciszek miał zapłacić za ogrzewanie 11.893,13 zł - czyli około 41% podzielnikowych kosztów całego budynku.
Mimo że w tym przypadku (i innych zgłaszanych) doszło do rażąco sprzecznego z art. 45a upe i art. 58 kc podziału kosztów, to zarząd spółdzielni nie zmienił regulaminu i kominowe dopłaty stały się normą spółdzielni Słoneczny Stok.
W sezonie grzewczym 2012-2013 w w tej samej nieruchomości Boboli 73 pojawiła się kolejna ekstremalnie wysoka dopłata. Tym razem ofiarą jest osoba posiadająca lokal użytkowy. Spółdzielnia dostarczyła jej rozliczenie z którego wynika, że koszt ogrzania lokalu o powierzchni 28,1 m2 wyniósł 11.661,64 zł brutto, w tym dopłaty 9.000,86 zł brutto. Koszty podzielnikowe dla całego budynku to 34.859,13 zł (50% całkowitego kosztu ogrzewania stanowiącego 69.718,27 zł).
W oparciu o powyższe zatrważające przykłady apeluję do białostockiego Sądu Okręgowego, ale też i do białostockiej prokuratury (przysługuje jej ustawowe prawo wytoczenia powództwa u uchylenie regulaminu spółdzielni, wstąpienia do toczącego się postępowania, przysługuje jej też inicjatywa w kwestii postulowania zmian w prawie) o ochronę praworządności, o orzekanie i interpretacje w granicach przywołanych ustaw i kodeksu cywilnego.
Wymaga tego interes społeczny i państwowy. Ludność oczekuje bezpieczeństwa, praworządności, poszanowania przepisów i ochrony od instytucji ustawowo do tego zobowiązanych. Kominowe dopłaty są patologią, złem wyniszczającym ofiary systemu.
Przy zjawisku masowej ucieczki użytkowników od ogrzewania grzejnikami opomiarowanymi podzielnikami, przy stosowaniu proporcji podziału kosztów 50:50 użytkownik c.o., nawet przy średnim wskazaniu podzielników przestaje mieć wpływ na wysokość rachunku za ogrzewanie. Brak partycypacji pozostałych użytkowników lokali w kosztach rozliczanych podzielnikami (mają zerowe lub minimalne wskazania, bo np. grzeją gazem z kuchenek) skutkuje nieproporcjonalnym podziałem części zmiennej i przypisaniem pojedynczym lokalom niewspółmiernie wysokich kwot. Stan ten jest złamaniem wszelkich możliwych przepisów regulujących kwestie rozliczeń jak i też idei spółdzielni jako solidarnego zrzeszenia w celu redukcji kosztów.
Orzecznictwo innych sądów
Poniżej przykładowe orzeczenia sądu w Toruniu i Olsztynie, dotyczące problemu dopłat za ogrzewanie. Niech będą wskazówką i dowodem, że można kierować się literą przepisów, a w przypadku braku dostatecznej wiedzy powoływać biegłych dla rzeczowej oceny problemu.
Białystok może się zmienić. Może być miastem praworządnym, w którym dobro zwykłych ludzi będzie chronione tak samo jak interesy grup uprzywilejowanych. Jednak musi chcieć tego lokalny sąd i prokuratura...
Gdyby na etapie dotychczasowych procesów sądowych o dopłaty była odpowiednia reakcja tych organów, to problem by nie istniał i nie dochodziłoby do szokujących przypadków pokrzywdzenia i finansowego rujnowania niewolników postkomunistycznej spółdzielczości.
Autor: Stanisław Bartnik
Masz dopłatę za ogrzewanie? Przyślij skan rozliczenia. Możesz pomóc sobie i innym w systemowym rozwiązaniu problemu. E-mail:
Reklama: Ogrzewanie elektryczne podczerwienią
Poniżej w formacie pdf ważne wyroki sądów krajowych dotyczące dopłat za ogrzewanie.
