Wokół salami krąży wiele opinii. Jedne są prawdziwe, inne dalekie od prawdy, jak choćby ta, że większość salami jest z osła.
Z czego jest salami, to pytanie, które często pada nie tylko w sklepach z wędlinami, ale również w sieci, na forach. Przylgnęła do niego łatka, że zrobione jest z włochatego ssaka pochodzącego z rodziny koniowatych, czyli osła. Niestety, ale w większości mięsnych salami w cenie 30, 40 czy 50 zł za kilogram powstaje z innego mięsa niż ośle.
Choć salami to kiełbasa, która przetrwa dłużej niż szynka parzona czy gotowana, to w sklepach mięsnych rzadko można spotkać salami z osła. Jedną z przyczyn jest cena za kilogram rarytasu. Internetowe sklepy oferują salami z mięsa osła w cenie ponad 100 zł za kilogram. I to jest dobra cena, są również oferty salami po 200 zł za kg. W internetowych sklepach jest również salami z mięsa osła i wieprzowego. Niekoniecznie w niższej cenie niż te w 100% z mięsa oślego. Ofert jest niewiele, w porównaniu z salami z innych zwierząt. Cena i zainteresowanie drogim produktem mają wpływ na to, że salami z osła raczej jest praktycznie nie do kupienia w zwykłych sklepach z wędlinami.
Z czego jest salami, które najczęściej można kupić? Zazwyczaj jest to mięso wieprzowe. Natomiast salami może być z różnych mięs bądź jest połączeniem kilku rodzajów. Im tańsze, tym najczęściej oznacza wyrób wieprzowy. Jeśli chodzi o domieszki z innych mięs, to najczęściej jest to drób i wołowina. Do rarytasów, nietanich należy salami nie tylko z osła. Salami z jelenia to koszt ponad 100 zł za kg. Salami wieprzowe jedynie z dodatkiem dzika to koszt również ponad 100 zł za kg. Podobnie trzeba zapłacić za salami bawole.
Salami jest mocno soloną kiełbasą dojrzewającą. Jedną z ciekawostek jest to, że jego nazwa pochodzi prawdopodobnie od słowa solić. W dawnych czasach solenie, suszenie mięs, kiełbas było jednym z podstawowych sposobów przedłużenia ich terminu ważności. Po włosku solić to salare. Przypuszcza się, że kiedyś salami z osła było podstawowych składnikiem diety rzymskich wojowników. Taka żywność świetnie sprawdzała się wśród idących na wojnę. Długo zachowywała świeżość i była kaloryczna.
Salami powstaje z rozdrobnionych kawałków mięsa i słoniny, jest więc dość tłustą i kaloryczną przekąską. Do tego dochodzi sól i przyprawy, również czosnek i mogą być papryczki. Nie ma dwóch takich samych salami, każdy producent ma swój sposób na salami. Najbardziej cenione jest włoskie salami. Włosi mają swoje tajemnice dotyczące tworzenia dojrzewającej kiełbasy. Niektórzy dodają gałkę muszkatołową, a recepturę innych dopełnia wino. Gdy kawałki dobrze rozdrobnionego mięsa połączą się ze słoniną i innymi dodatkami, cała masa nadziewana jest do osłonek. Później kiełbasa poddana jest wędzeniu i trafia na proces dojrzewania. Trwa on kilka tygodni, a w przypadku tradycyjnego salami wyrabianego przez Włochów nawet kilka miesięcy. Z dobrego salami słyną również Węgry. Jeśli chodzi o Włochy to najbardziej popularne, uważane za najlepsze salami, powstaje między innymi w Mediolanie.
Cechą charakterystyczną salami jest również biała pleśń, która pojawia się na otoczce. Jest ona świadomym zabiegiem producentów. Ma na celu między innymi przedłużenie trwałości produktu. Jednak nie na każdym salami widoczny jest biały osad.
Kiełbasa kiełbasie nierówna. Salami może być lepszej jakości i gorszej- czyli z dodatkami, które nie wiele mają wspólnego z długo dojrzewającą kiełbasą. Dobre salami ma prosty i czytelny skład. Jego cechą charakterystyczną jest proces dojrzewania w odpowiedniej temperaturze i przy określonej wilgotności. Nie ma konieczności dodawania składników przedłużających żywotność.
Salami to szybka i smaczna przekąska, dodatek do kanapek i sposób na atrakcyjne urozmaicenie różnych dań. Jest między innymi dodatkiem do sałatek, makaronów i pizzy.