W skrócie:
• Według stanu na połowę 2024 r. w większości krajów odnotowywano ciągłą tendencję wzrostową liczby upadłości przedsiębiorstw, co potwierdza prognozę Allianz Trade dotyczącą zauważalnego wzrostu ich liczby w całym 2024 roku przynajmniej w połowie krajów na całym świecie.
• W efekcie dwie trzecie krajów zakończy bieżący rok z liczbą niewypłacalności powyżej poziomów sprzed pandemii.
• Sądząc po obecnej skali prognozować można, że globalna liczba niewypłacalności przedsiębiorstw przyspieszy w całym 2024 roku o +10% r/r.
• Kraje europejskie – partnerzy gospodarczy Polski również odczuwają presje zwiększonej liczby niewypłacalności przedsiębiorstw: Niemcy powinny odnotować w 2024 r. wzrost ich liczby o +21%., Włochy +18%, Francja +12%, a Belgia +11%.
• W 2025 r. Allianz Trade spodziewa się umiarkowanego globalnego wzrostu niewypłacalności (+1%), napędzanego głównie przez Amerykę Północną (+5%) i Chiny (+4%), podczas gdy reszta świata doświadczyć już powinna odwrócenia trendu spadkowego wraz z poprawą aktywności gospodarczej i warunków finansowania.
Niewypłacalność przedsiębiorstw: Wzrost ich liczby o 10% w 2024 r.
W połowie 2024 r. trend wzrostowy w zakresie niewypłacalności przedsiębiorstw w większości krajów wciąż się utrzymuje. W I kwartale nasz globalny wskaźnik niewypłacalności wzrósł o +11% r/r, przy czym do wzrostu przyczyniły się wszystkie regiony z wyjątkiem Afryki. Najnowsze oficjalne dane o zarejestrowanych niewypłacalnościach przedsiębiorstw za czerwiec (19 krajów), maj (16) lub wcześniej (7) wskazują, że większość z nich nadal doświadcza wzrostu liczby niewypłacalności w ujęciu rok do roku w ciągu ostatniego miesiąca (dwa z trzech), ostatnich trzech miesięcy (trzy z czterech) lub od początku roku (trzy z czterech). Co warte podkreślenia – istotna liczba tych wzrostów niewypłacalności była dwucyfrowa. Największymi wzrostami liczby niewypłacalności od początku roku wyróżniają się: Kanada w Ameryce (+79% r/r), Szwecja (+48%) w Europie Zachodniej, Rosja (+40%) w Europie Wschodniej i Singapur (+46%) w regionie Azji i Pacyfiku. Wyjątkiem są głównie niektóre rynki wschodzące w Europie Środkowo-Wschodniej (Bułgaria, Węgry, Litwa, Turcja), Afryce (RPA) i Azji (Indie, Tajwan), podczas gdy Chiny nadal zgłaszają niską liczbę niewypłacalności przedsiębiorstw w porównaniu z latami 2019-2023.
W Stanach Zjednoczonych, gdzie oficjalne dane o niewypłacalnościach publikowane są tylko kwartalnie, amerykańskie sądy potwierdziły w 1 kwartale trend wzrostowy, który trwa już od połowy 2022 roku. Na poziomie federalnym I kwartał 2024 r. zakończył się 5 468 bankructwami, co stanowi wzrost o 35% r/r (+1% kw./kw.). Jeśli chodzi o II kwartał, alternatywne źródła wskazują na ten sam kierunek. BusinessBankruptcy.com sugeruje wzrost o +20% r/r zgodnie z ich monitoringiem rozdziałów 7 i 11, co w oparciu o publiczny dostęp do elektronicznych rejestrów sądowych (PACER) stanowi około połowy krajowego wyniku w oparciu o perspektywy historyczne. Skupiając się na największych firmach, S&P Global Market Intelligence odnotowuje wzrost o +35% z 206 sprawami w II kwartale i 346 ogółem w I półroczu, przy wzroście w szczególności w sektorach dóbr konsumenckich, opieki zdrowotnej i wytwórstwie przemysłowym.
W Europie Zachodniej oficjalne dane dla Niemiec są opóźnione, ale potwierdziły trwające odbicie od bardzo niskiego poziomu niewypłacalności osiągniętego w 2021 r., przy skumulowanym wzroście ich liczby o +28% r / r w ciągu ostatnich 12 miesięcy na koniec kwietnia 2024 roku. Alternatywne źródła wskazują na osłabienie trendu w maju i czerwcu, ale nadal ich utrzymują się na stałym poziomie, z łącznie silnym wzrostem w pierwszym półroczu, według Humboldt-University of Berlin (+26% r/r), CreditReform (+30%) i IWH (+35%). Większość innych rynków europejskich nadal odnotowywała odbicie w zakresie niewypłacalności w pierwszych miesiącach 2024 r., w szczególności Szwecja (+58% r/r od początku roku), Holandia (+39%), Austria (+27%), Irlandia (+25%), Francja (+21%) i Włochy (+20%). Warto jednak wspomnieć o potwierdzeniu niedawnego złagodzenia / odwrócenia trendu spadkowego w Danii (-21%) i w mniejszym stopniu na tym etapie w Wielkiej Brytanii (-1%) - ze stosunkowo wysokich poziomów w obu krajach.
W Azji, z wyłączeniem Chin, Indii i Tajwanu, wzrostowa dynamika utrzymuje się w Japonii (+22% r/r w ostatnich sześciu miesiącach), Australii (+24%), Hongkongu (+26%), Nowej Zelandii (+35%), Korei Południowej (+37%) i Singapurze (+48%).
Wykres 1: Globalne i regionalne wskaźniki niewypłacalności, kwartalne, zmiana r/r *
(*) II kwartał 2024 r. opiera się na ostatnich 3 miesiącach lub ostatnim kwartale w przypadku krajów opóźnionych w raportowaniu.
Źródła: Statystyki krajowe, Allianz Research
Ogólnie rzecz biorąc, większość zaawansowanych gospodarek ma poziomy niewypłacalności przedsiębiorstw przewyższające te sprzed pandemii, a trend ten rozprzestrzenia się we wszystkich sektorach. W ciągu ostatnich sześciu miesięcy prym wiodła Szwecja (+61% w porównaniu do tego samego okresu w latach 2018-2019), a następnie Finlandia (+30%), Szwajcaria (+37%), Austria (+29%), Wielka Brytania (+28%) oraz w mniejszym stopniu kilka innych, w tym Hiszpania, Francja, Holandia, Niemcy, Belgia i Dania, a także Kanada (+101%), Korea Południowa (+127%), Japonia (+21%) i Australia (+24%). Warto zauważyć, że Stany Zjednoczone, Włochy, Portugalia i Norwegia były do tej pory wyjątkami, podobnie jak rynki wschodzące w Azji (Chiny, Indie, Tajwan) i Ameryce Łacińskiej (Chile). Nadal obserwujemy duże rozbieżności w dynamice między sektorami, ze względu na nierówną ekspozycję na niedawne wstrząsy i środki wsparcia (zwłaszcza w transporcie / magazynowaniu, handlu oraz usługach związanych z zakwaterowaniem i wyżywieniem). W Europie nadal jednak 60% firm w naszej badanej próbie ośmiu głównych sektorów gospodarki z 26 krajów (tj. 123 z 208 sektorów) odnotowało wzrost liczby niewypłacalności r/r w I kwartale 2024 r. w porównaniu z 58% w IV kwartale 2023 r. (119), 68% w III kwartale ub. roku (139 sektorów) i 61% w II kwartale 2023 r. (128). Kraje, w których największa liczba sektorów przekroczyła już poziomy sprzed pandemii, znajdują się głównie w Europie Zachodniej, w szczególności w Hiszpanii, Szwecji, Wielkiej Brytanii, Belgii i Francji.
Wykres 2: Europa: Niewypłacalność przedsiębiorstw według sektorów, I kw. 2024 r., zmiana r/r w %
(*) dane nieskorygowane sezonowo; kolorowe cyfry oznaczają wyższą liczbę w porównaniu ze średnią z lat 2016-2019
Źródła: LSEG Datastream, Eurostat, ONS, DeStatis, SCB, Allianz Research
Ponieważ globalna gospodarka nie wyszła jeszcze na prostą, w Allianz Trade spodziewamy się teraz większego wzrostu liczby niewypłacalności przedsiębiorstw w Niemczech (+21% w 2024 r.), Belgii (+11%) i Francji (+12%) - przy czym ta ostatnia może podlegać dalszym korektom w miarę rozwoju sytuacji politycznej po wyborach krajowych. Skorygowaliśmy w górę nasze szacunki dotyczące niewypłacalności przedsiębiorstw w 21 krajach, przy czym największe korekty w górę dotyczyły Szwecji, Kanady, Polski, Nowej Zelandii i Korei Południowej. Z kolei korekty w dół były bardziej ograniczone (16 przypadków), w szczególności w Hiszpanii (obecnie +20% na 2024 r.), Włoszech (+18%) i Wielkiej Brytanii (+6%).
Podsumowując: Allianz Trade spodziewa się zauważalnego lub silnego wzrostu niewypłacalności przedsiębiorstw w 2024 roku w połowie krajów., przy czym spodziewać się można, że dwie trzecie krajów zakończy ten rok powyżej liczby niewypłacalności sprzed pandemii (średnia z lat 2016-2019), w porównaniu z połowa krajów odnotowujących taki stan jeszcze w 2023 roku. W ujęciu regionalnym trend ten przełożyłby się na wzrosty we wszystkich regionach, z Ameryką Północną na czele z +29%, następnie Europą Zachodnią z +14% i Azją z +3% z Chinami (+8% bez Chin). Na poziomie globalnym doprowadziłoby to do kolejnego przyspieszenia liczby niewypłacalności w 2024 r., osiągając +10%, co stanowi wzrost o 1 punkt procentowy w porównaniu z poprzednią prognozą +9% i po wzroście o +7% w 2023 r. W 2025 r. spodziewany jest umiarkowany wzrost niewypłacalności na całym świecie (+1%), napędzany głównie przez Amerykę Północną (+5%) i Chiny (+4%), podczas gdy reszta świata prawdopodobnie odnotuje odwrócenie trendu spadkowego wraz z poprawą aktywności gospodarczej i kontekstu finansowania. Oczekiwać można, że kraje europejskie odnotują największe spadki, głównie ze względu na silne odbicie w latach 2021-2024 i stąd z historycznie wysokich poziomów ich liczby.
Wykres 3: Oczekiwania dotyczące niewypłacalności przedsiębiorstw w 2024 r., zmiany i poziomy
Źródła: Statystyki krajowe, Allianz Research
Źródło: Allianz Trade
